نگرانی شرکت‌های بزرگ آمریکایی از آینده نفت

محمدحسین لطف‌الهی، گزارشگر نفت خبر:شرکت‌های نفتی آمریکا در حال کاهش هزینه‌ها و توقف فعالیت دکل‌های حفاری هستند. روزنامه فایننشال تایمز نوشته است: این اقدام پاسخی است به افزایش هزینه‌ها در پی تعرفه‌های وضع‌شده توسط دولت ترامپ و همچنین فشار کاهش قیمت نفت بر سودآوری. مدیران این صنعت هشدار می‌دهند که رونق یک‌دهه‌ای نفت شیل رو به پایان است.

تصمیم غیرمنتظره اوپک‌پلاس مبنی بر افزایش تولید نفت، نگرانی‌ها را در صنعت نفت آمریکا تشدید کرده و هراس از جنگ قیمتی جدید را برانگیخته است. تحلیلگران، پیش‌بینی خود را از میزان تولید کاهش داده‌اند و موسسه S&P Global Commodity Insights برآورد می‌کند که تولید نفت آمریکا در سال آینده ۱.۱ درصد کاهش یابد و به ۱۳.۳ میلیون بشکه در روز برسد. این نخستین کاهش سالانه طی یک دهه اخیر خواهد بود، به استثنای سال ۲۰۲۰ که سقوط تقاضا در پی همه‌گیری کرونا، قیمت نفت را به زیر صفر کشاند و ورشکستگی‌های گسترده‌ای را در ایالت‌هایی نظیر تگزاس و داکوتای شمالی به دنبال داشت.

فشار تعرفه‌ها و کاهش قیمت نفت

روز جمعه، قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا مجدداً کاهش یافت و به ۶۱.۵۳ دلار در هر بشکه رسید که حدود ۲۳ درصد کمتر از بالاترین قیمت امسال است. طبق نظرسنجی بانک فدرال رزرو دالاس، تولیدکنندگان نفت شیل برای سودآوری به قیمت بشکه‌ای ۶۵ دلار نیاز دارند. کلای گاسپار، مدیرعامل شرکت دوون انرژی در اوکلاهما، به سرمایه‌گذاران گفت: «ما در حالت آماده‌باش قرار داریم و همه گزینه‌ها برای رویارویی با این شرایط دشوار، روی میز است.»

هربرت ووگل، مدیرعامل شرکت اس‌ام انرژی در دنور، در کنفرانس «سوپر داگ» در فورت ورث اظهار داشت: «شعار کنونی ما این است: مقاومت کنید.» کاهش تولید می‌تواند به دوران خیره‌کننده صنعت انرژی آمریکا پایان دهد؛ دورانی که در آن انقلاب شیل، حجم عظیمی از نفت و گاز ارزان را برای تقویت اقتصاد، افزایش تولید ناخالص داخلی، بهبود بازار کار و تقویت صادرات فراهم آورد. این امر وابستگی آمریکا به تأمین‌کنندگان خارجی نظیر عربستان سعودی را کاهش داد و به دولت این کشور امکان داد تا صادرکنندگانی چون ایران، روسیه و ونزوئلا را تحریم کند.

چشم‌انداز سیاست‌های ترامپ و تهدید اوپک‌پلاس

دونالد ترامپ وعده داده است که با تشویق به حفاری و تولید بیشتر، «سلطه انرژی» آمریکا را تقویت کند. با این حال، تولید نفت که در دوره جو بایدن به رکوردی بی‌سابقه رسید، ممکن است با ادامه روند کاهشی قیمت‌ها، بیش از پیش افت کند. اسکات شفیلد، مدیرعامل سابق شرکت پایونیر نچرال ریسورسز، به فایننشال تایمز گفت اگر قیمت نفت به بشکه‌ای ۵۰ دلار برسد، تولید آمریکا ممکن است روزانه تا ۳۰۰ هزار بشکه کاهش یابد، یعنی بیش از کل تولید برخی اعضای کوچک‌تر اوپک.

شفیلد افزود تصمیم اخیر عربستان سعودی مبنی بر افزایش تولید، تهدیدی مستقیم برای سهم بازار تولیدکنندگان آمریکایی است: «عربستان سعودی در تلاش است سهم بازار خود را بازپس گیرد و احتمالاً ظرف پنج سال آینده در این امر موفق خواهد شد.»

تعداد دکل‌های حفاری نفت فعال در آمریکا، که شاخصی از فعالیت حفاری است، هفته گذشته به ۵۵۳ دستگاه رسید. این تعداد ۱۰ دکل کمتر از هفته پیش و ۲۶ دکل کمتر از سال گذشته است. برخی شرکت‌های بزرگ مانند شورون و بی‌پی مجموعاً ۱۵ هزار فرصت شغلی را در سطح جهانی حذف کرده‌اند، هرچند اشتغال در این بخش در آمریکا تاکنون نسبتاً پایدار مانده است.

کاهش سرمایه‌گذاری و تأثیر تعرفه‌ها

بیست تولیدکننده برتر نفت شیل آمریکا، به استثنای اکسون‌موبیل و شورون، بودجه سرمایه‌گذاری خود را برای سال ۲۰۲۵ حدود ۱.۸ میلیارد دلار (معادل ۳ درصد) کاهش داده‌اند. ویکی هولوب، مدیرعامل اکسیدنتال پترولیوم، که شرکتش در سه‌ماهه اول سال تعداد دکل‌های فعال خود را دو دستگاه کاهش داد، گفت: «ما نمی‌توانیم عوامل اقتصاد کلان را کنترل کنیم، اما قادر به مدیریت نحوه واکنش خود هستیم.»

اگر قیمت نفت به ۵۰ دلار برسد، بسیاری از شرکت‌ها ناچار به کاهش بیشتر فعالیت خود خواهند شد؛ این همان قیمتی است که مقامات دولت ترامپ آن را برای مهار تورم مناسب می‌دانند. تراویس استیس، مدیرعامل شرکت دایاموندبک انرژی، با هشدار نسبت به اینکه تولید نفت آمریکا احتمالاً به اوج خود رسیده است، گفت: «این سطح از قیمت نفت برای ما کارساز نیست.»

تعرفه‌های جدید همچنین قیمت فولاد و آلومینیوم را که از مواد اولیه کلیدی در صنعت نفت محسوب می‌شوند، افزایش داده است. قیمت لوله‌های فولادی مورد استفاده برای پوشش چاه‌ها (casing)، که بخش عمده‌ای از هزینه‌های حفاری را تشکیل می‌دهد، در سه‌ماهه اخیر ۱۰ درصد افزایش یافته است. داگ لاولر، مدیرعامل شرکت کانتیننتال ریسورسز، گفت: «بنیان‌های اقتصادی این صنعت با چالش مواجه خواهد شد و با ادامه این روند، شاهد کاهش بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها خواهیم بود.»

تمرکز بر سود سهام و مدیریت بدهی

شرکت‌ها برای جلب رضایت سرمایه‌گذاران وال‌استریت، بر حفظ جریان نقدینگی آزاد برای پرداخت سود سهام و بازپرداخت بدهی‌ها تمرکز کرده‌اند. جیم راجرز، از شرکت سرمایه‌گذاری پِتری پارتنرز در هیوستون، گفت: «در شرایط کنونی، سود سهام امری مقدس است.»

با ادامه فشارهای اقتصادی و سیاسی، از جمله تعرفه‌ها و افزایش تولید اوپک‌پلاس، صنعت نفت آمریکا در آستانه تحولات بزرگی قرار گرفته است که می‌تواند جایگاه این کشور را به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان تحت تأثیر قرار دهد.