افزایش تولید نفت از سوی اوپک پلاس چه اثری بر بازار خواهد گذاشت؟

محمدحسین لطف‌الهی، گزارشگر نفت خبر:هشت کشور عضو ائتلاف اوپک پلاس، از جمله عربستان سعودی و روسیه، روز شنبه اعلام کردند که در ماه ژوئیه، برای سومین ماه متوالی، به افزایش تولید نفت خود با شتاب بیشتری ادامه خواهند داد. نیویورک تایمز نوشت: این تصمیم که در پی پیش‌بینی رشد پایدار اقتصاد جهانی و شرایط مطلوب بازار اتخاذ شده، افزایش تولید روزانه به میزان ۴۱۱ هزار بشکه را هدف‌گذاری کرده است؛ هرچند تحلیلگران معتقدند میزان واقعی تولید احتمالاً کمتر از این رقم خواهد بود.

این اقدام که البته پیش‌بینی می‌شد؛ نشان‌دهنده چرخشی قابل توجه در سیاست نفتی عربستان سعودی، به عنوان رهبر غیررسمی این گروه، تلقی می‌شود. تا همین اواخر، عربستان سعودی با هدف تقویت قیمت نفت، تولید خود را در سطحی پایین‌تر از حد مطلوب نگه داشته بود؛ این در حالی بود که برخی اعضای اوپک پلاس، نظیر عراق و قزاقستان، از سقف تولید تعیین‌شده خود فراتر رفته بودند. در حال حاضر، عربستان با افزایش سقف تولید خود به حدود ۹.۵ میلیون بشکه در روز، بیشترین سهم را از این افزایش تولید به خود اختصاص خواهد داد.

تحلیلگران بر این باورند که این تغییر سیاست، تا حدی تحت تأثیر روابط نزدیک دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، شکل گرفته است. برخلاف جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا که روابطی پرتنش با بن سلمان داشت (به‌ویژه پس از قتل جمال خاشقجی، ستون‌نویس واشنگتن پست در سال ۲۰۱۸)، ترامپ از بن سلمان به عنوان یک شریک تجاری و استراتژیک حمایت کرده است.

جوزف مک‌مونیگل، رئیس مرکز جهانی تحلیل انرژی و دبیرکل سابق مجمع بین‌المللی انرژی در ریاض، در این خصوص گفت: «تفاوت رویکرد ترامپ با بایدن نمی‌توانست آشکارتر از این باشد.» وی همچنین اشاره کرد که مقامات سعودی نسبت به چشم‌انداز تقاضای نفت خوش‌بین‌تر از برخی تحلیلگران هستند و پیشرفت این کشور در متنوع‌سازی اقتصاد خود به سمت بخش‌هایی نظیر گردشگری و مراکز داده، از نگرانی‌های فوری آنان در خصوص قیمت نفت کاسته است.

به گفته تحلیلگران، ریاض همچنین تمایل دارد با حمایت از خواسته‌های ترامپ مبنی بر کاهش قیمت نفت، که بخشی از تلاش وی برای مهار تورم است، همراهی کند. از زمان روی کار آمدن ترامپ در ماه ژانویه، قیمت نفت خام برنت، به عنوان شاخص بین‌المللی، حدود ۱۶ درصد کاهش یافته و به تقریبا ۶۴ دلار در هر بشکه رسیده است. اگرچه این قیمت برای عربستان سعودی، با توجه به هزینه‌های پایین تولید، همچنان سودآور تلقی می‌شود، اما تولیدکنندگان با هزینه‌های بالاتر، مانند شرکت‌های حفاری شیل در آمریکا، فعالیت‌های خود را کاهش داده‌اند.

تحلیلگران همچنین معتقدند که جنگ تعرفه‌ای پرتلاطم ترامپ نیز فضایی را برای عربستان و متحدانش فراهم آورده تا تولید خود را به سطوح دلخواه افزایش دهند. بشار الحلبی، تحلیلگر ارشد بازار در آرگوس مدیا، در این زمینه می‌گوید: «آن‌ها این مقطع را فرصتی مناسب برای آغاز روند افزایش تولید ارزیابی کرده‌اند.»

با وجود نگرانی‌ها درباره آینده بلندمدت، تحلیلگران معتقدند که بازار در کوتاه‌مدت ظرفیت جذب این افزایش عرضه را داراست. موجودی‌های نفت همچنان در سطوح نسبتاً پایینی قرار دارند و تقاضا معمولاً در فصل تابستان با افزایش سفرهای جاده‌ای، رشد می‌کند. ریچارد برونز، رئیس بخش ژئوپلیتیک در مؤسسه انرژی اسپکتس، در این باره گفت: «بازار در حال حاضر و تا پایان تابستان نسبتاً با محدودیت عرضه مواجه است، بنابراین فرصتی برای افزایش عرضه وجود دارد.»

با این حال، برونز خاطرنشان کرد که عربستان و سایر تولیدکنندگان در فصل تابستان و با گرم شدن هوا در منطقه، مصرف داخلی نفت را برای تأمین انرژی سیستم‌های تهویه مطبوع افزایش می‌دهند، که این امر موجب کاهش حجم نفت در دسترس برای صادرات می‌شود. وی افزود: «میزان عرضه قابل مشاهده در بازارها تغییر چندانی نکرده است.»