مهدی افشارنیک خبرنگار قدیمی نفت خطاب به رییس جمهور در روزنامه شرق امروز نوشت:
لطفا اژدهای بروکراسی نفت را مهار کنید. این گزارش خطاب به رییس جمهور است. چون اوست که با قدرت بالای تصیمم گیری میتواند موانع نفتی کشور را برطرف کند. این موانع البته تحریم ها نیستند که جای خود ضرر دارند، کمبود سرمایه هم نیست که باز مهم است. مساله اصلی که به دست رییس دولت میتواند گشوده شود و راه به سمت تولید و عرضه مناسب نفت وگاز باز کند، مهار و کنترل و مبارزه با اژدهای برورکراسی ضد توسعه درون نفت است.
در جای دیگری از مطلب آمده است : از ابتدای دولت احمدی‌نژاد، با شعار عوام‌پسندانهٔ «مبارزه با مافیای نفتی»، فضای بی‌اعتمادی و تسویه اداری جای تخصص و جسارت را گرفت. مهندسان توسعه‌گرا برچسب خوردند و کنار گذاشته شدند؛ کاظم وزیری‌هامانه در روز آخر وزارتش صریح گفت: «می‌خواهند با نفت همان کنند که در ۵۷ با ارتش کردند؛ تسویه، حذف، بی‌اعتمادسازی.» از همان‌جا «شهامت تصمیم» از وزارت نفت رخت بست. مدیران آموختند که در این سیستم، کار نکردن امن‌تر از کار کردن است: کسی بابت تعلل مؤاخذه نمی‌شود، اما اگر امضا کنی و خط بکشی، باید پاسخ بدهی. نتیجه؟ مدیریت تبدیل شد به «جلسه پشت جلسه»، «مکاتبهٔ بی‌پایان»، امضای پر تعداد تفاهم نامه بی آنکه پروژه شود. فقط هم برای شواف و نمایش. این بوروکراسی نه تنها پروژه‌ها را فلج کرده، بلکه حتی در برابر تحریم‌ها، مانع تکیه بر توان داخلی شده و فسادهایی مثل پرونده دکل گمشده را تقویت کرده است.
در ادامه در این گزارش میخوانیم که : در سال ۱۴۰۲، فقط ۳۸ درصد از بودجهٔ سرمایه‌ای شرکت ملی نفت جذب شده؛ از ۶ میلیارد دلار اعتبار توسعه‌ای، حدود ۲٫۲۸ میلیارد دلار هزینه شده و ۳٫۷۲ میلیارد دلار عملاً بلااجرا مانده است. معنای عملی این وضعیت: بودجه وجود داشت، اما سازوکار کارآمد برای هزینه‌کرد توسعه‌ای نه—پروژه به‌قدر کافی تعریف نشد، به‌موقع واگذار نشد و پروژه‌های جاری به‌درستی مدیریت نشدند. نتیجهٔ میدانی، کمبود حفاری و تأخیر در نصب کمپرسور است.
و حالا هشدار صریح: اقای رییس جمهور، شما همین امروز با کسری ۳۰۰ میلیون مترمکعبی گاز در زمستان روبه‌رو هستید؛ از دو سال دیگر با شروع افت طبیعی فشار در پارس جنوبی، حتی اگر مصرف تغییر نکند، کسری میتواند به ۵۰۰ میلیون مترمکعب در روز و بیشتر برسد. آن روز، نه تحریم مقصر اصلی است و نه مردم؛ مقصر، بوروکراسی اژدهاگونه و تصمیم‌گریزی سیستماتیکی است که «جرأتِ کار» را کشت.
شما می‌دانید نرخ روزانه دکل حفاری در کشور همسایه عراق چقدر است؟ در میدان رومیله—یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی جهان که عراق را به صادرکننده عمده نفت تبدیل کرده—نرخ فعلی برای دکل‌های پیشرفته حدود ۳۳ هزار دلار در روز است. این نرخ نه تنها پیمانکاران بین‌المللی را جذب می‌کند، بلکه اجازه می‌دهد عراق با سرعت حفاری‌های نگهداشت و توسعه را پیش ببرد: بیش از ۶۰ دکل فعال در ماه‌های اخیر، و برنامه‌ای برای افزایش تولید به ۶ میلیون بشکه در روز تا ۲۰۳۰. حالا در ایران، در شرکت ملی نفت، ما داریم به پیمانکار روزی ۲۱ هزار دلار می دهیم فکر میکنیم خیلی کار مهمی کردیم چون تا همین پارسال 15 هزار میدادیم و اکنون نیز تقریبا همین است—نرخی که ظاهراً "ارزان‌تر" به نظر می‌رسد، اما در باطن این صنعت حفاری و بالادست نفت و گاز را کاملاً غیراقتصادی می‌کند.
انتهای پیام
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
