محمد حسین لطف الهی _ نفت خبر ؛
بهترین نقطه برای مشاهده تحول چشمگیر در بازارهای جهانی نفت، حالا دیگر خشکی نیست؛ بلکه پهنه وسیع دریاها است. پس از ماه‌ها گمانه‌زنی و پیش‌بینی، سرریز مورد انتظار در عرضه جهانی نفت خام سرانجام با شکوهی عظیم و ملموس از راه رسیده است.
بر اساس داده‌های شرکت مشاوره‌ای ورتکسا اکنون ناوگان نفتکش‌های جهان بیش از یک میلیارد بشکه نفت را بر روی آب انباشته کرده است. این بزرگ‌ترین فلوتیلای نفتی شناور از سال ۲۰۲۰ به این سو است؛ زمانی که جنگ قیمت میان عربستان سعودی و روسیه در اوج همه‌گیری کووید-۱۹، بازار را غرق در مازاد عرضه کرد.
این پدیده، مهر تأییدی ملموس بر پیش‌بینی‌های طولانی‌مدت تحلیلگران است که افزایش سرسام‌آور تولید نفت از سوی کشورهای غیر اوپک، بازار را به سمت مازاد عرضه سوق خواهد داد. در حالی که چین برای ماه‌ها با خرید بشکه‌های ارزان و انباشت آن‌ها در ذخایر استراتژیک خود، این مازاد را از دید پنهان نگه داشته بود، به نظر می‌رسد اکنون بازار به نقطه عطفی رسیده است.
علائم هشداردهنده از همه سو به گوش می‌رسد. محموله‌های نفت خام خاورمیانه در حال حاضر در حال انباشت و بدون مشتری هستند و شاخص‌های کلیدی قیمت در بازار، آشکارا به پایان دوران کمبود عرضه اشاره دارند. قیمت‌های آتی نفت خام بین‌المللی به کمترین میزان خود در پنج ماه اخیر، یعنی حدود ۶۰ دلار در هر بشکه، سقوط کرده است و بزرگان تجارت نفت خود را برای افت بیشتر آماده کرده‌اند.
بن لوکاک، رئیس جهانی بخش نفت گروه ترافیکورا (Trafigura Group)، این هفته در همایش اطلاعات انرژی لندن گفت: «در طول ۱۲ ماه گذشته، همه می‌دانستیم که این مازاد در راه است. فکر می‌کنم اکنون واقعاً فرا رسیده است.»
این گذار به دوران فراوانی عرضه نفت، خبر خوبی برای مصرف‌کنندگانی است که سال‌ها از تورم قیمت‌ها رنج کشیده‌اند و همچنین پاسخگوی خواست همیشگی رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای بنزین ارزان‌تر خواهد بود.
اما روی دیگر سکه برای تولیدکنندگان است. این شرایط، تهدیدی جدی برای حفاران شیل در ایالات متحده است که از پیش نیز نگران آینده این صنعت بوده‌اند، و همچنین برای پادشاهی عربستان سعودی که با کسری بودجه فزاینده دست‌وپنجه نرم می‌کند، یک چالش بزرگ محسوب می‌شود.
آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) که یک نهاد پیش‌بینی و معیار در صنعت نفت مستقر در پاریس است بیش از یک سال است که وقوع سونامی عرضه را پیش‌بینی کرده بود. این آژانس بر این باور است که بشکه‌های اضافی از آمریکا، برزیل، کانادا و گویان به راحتی رشد تقاضا را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند؛ به‌ویژه که رشد تقاضا در حال کاهش است و کشورهایی مانند چین به سمت خودروهای الکتریکی روی می‌آورند.
ابعاد این مازاد پیش‌بینی‌شده در ماه آوریل، زمانی که عربستان سعودی و شرکایش در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) اعلام کردند که احیای تولید نفت متوقف‌شده را بسیار سریع‌تر از برنامه زمان‌بندی‌شده آغاز خواهند کرد، افزایش یافت.
مقامات سعودی به صورت خصوصی گفته‌اند که هدف ریاض از این اقدام، بازپس‌گیری سهم ازدست‌رفته خود از بازارهای جهانی بوده است.
بر اساس گزارش IEA، از ابتدای سال جاری تاکنون، ذخایر جهانی با نرخ روزانه ۱.۹ میلیون بشکه در حال انباشت بوده است. این جهش عظیم در میزان نفت موجود در دریا می‌تواند پیش‌درآمدی برای انباشت حتی بزرگ‌تر در سال ۲۰۲۶ باشد.
توریل بوسونی، رئیس بخش صنعت و بازار نفت IEA، در تفسیری اظهار کرد: «این افزایش‌های هنگفت در پس‌زمینه رشد کند تقاضا رخ می‌دهد.» او افزود این وضعیت «تا حد زیادی ناشی از تسریع در لغو تدریجی کاهش‌های تولید داوطلبانه اضافی است که در سال ۲۰۲۳ توسط هشت کشور اوپک پلاس توافق شده بود.»
پایداری قیمت‌ها در هاله‌ای از ابهام
با این حال، قیمت‌های نفت خام تا کنون در سطوحی نبوده‌اند که نشان‌دهنده اشباع کامل بازار باشد. پس از اینکه اوپک پلاس در ماه آوریل شیرهای تولید را باز کرد، قیمت‌ها اندکی تزلزل یافتند، اما در طول بخش زیادی از سال به‌طور شگفت‌انگیزی انعطاف‌پذیر باقی ماندند و معاملات آتی برنت در فاصله ژانویه تا پایان سپتامبر به طور متوسط ۷۰ دلار در هر بشکه بود.
برداشت غالب این است که ولع انباشت چین، عرضه را از مراکز اصلی ذخیره‌سازی در غرب، مانند کاشینگ در اوکلاهاما – جایی که داده‌های هفتگی آن تأثیر زیادی بر قیمت دارد – دور نگه داشته است. همچنین ریسک‌های ژئوپلیتیکی مانند حملات ادعایی به تأسیسات هسته‌ای ایران نیز از قیمت‌ها حمایت کرده‌اند.
راسل هاردی، مدیر عامل گروه ویتول (Vitol Group)، بزرگ‌ترین تاجر مستقل نفت جهان، می‌گوید: «واقعیت بازار این است که ما هیچ ذخیره‌ای در مراکز بازار غرب انباشت نکرده‌ایم – مازاد عمدتاً در چین انباشته شده است.»
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
