پشت میز مذاکره، جای مهندسی نفت خالی ا‌ست

بازار انرژی ایران مدت‌هاست در سکوتی سنگین گرفتار شده؛ نه از غول‌های نفتی خبری هست، نه از جذب سرمایه، نه حتی از یک مدل قراردادی که بتواند سرمایه‌گذار را پای میز بنشاند. حالا «سید مهدی حسینی»، از چهره‌های باسابقه نفتی، بار دیگر زنگ هشدار را به صدا درآورده و می گوید: «بدون اصلاح، بازنگری و دیپلماسی هوشمندانه، قفل توسعه نفتی باز نمی‌شود.»

او به همه یادآوری می کند که «دوسوم نفت ایران زیر زمین مانده»؛ و این یعنی نه‌تنها از ثروت ملی استفاده نمی‌شود، بلکه اقتصادی که هنوز نفت‌محور است، بدون توسعه صنعت نفت، به جایی نخواهد رسید.

در میانه این تحلیل اما، یک نکته استراتژیک به چشم می‌آید که نباید از آن ساده گذشت:

برای باز کردن درِ تعاملات اقتصادی، تنها وزارت خارجه کافی نیست.

این بار لازم است تیمی چندبخشی و حرفه‌ای از وزارت نفت، انرژی اتمی، دفاع و سایر نهادهای تخصصی، از ابتدا و در کنار مذاکرات سیاسی، حضور داشته باشند. چرا؟

چون توافق اقتصادی بدون تعریف چارچوب‌های فنی، امنیتی و قراردادی محکوم به ناکامی است.

اگر ایران به‌دنبال جذب سرمایه‌گذار جدی و حتی باز کردن مسیر برای شرکت‌های آمریکایی است (چنان‌که اخیراً برخی مقامات از آن گفته‌اند)، باید پیش‌نویس شرایط را نه در اتاق‌های دیپلماتیک، که با مشارکت کارشناسان فنی و اقتصادی بنویسد.

تجربه نشان داده که حضور کارشناسان نفتی تنها در مرحله نهایی، نتیجه‌ای جز بی‌اعتمادی و فرصت‌سوزی ندارد.

اقتصاد سیاسی نفت، دیگر به «امضا» نیاز ندارد؛ به طراحی و ضمانت نیاز دارد.

و این تنها با یک دیپلماسی تخصص‌محور ممکن است؛ جایی که هر مذاکره، همزمان «میدان نفتی» و «سفره مردم» را هدف گرفته باشد.

انتهای پیام